Oude zoutloods wordt Upcyclecentrum Utrecht!
In het Upcyclecentrum bij het Hof van Cartesius in Utrecht zijn diverse donormaterialen geadopteerd. Zo zijn hergebruikt: NS Intercity ramen, perronplaten van station Driebergen-Zeist, (balk)hout, kozijnen, sandwichpanelen en een houten constructie.
Via Madopt is de prachtige houten gelamineerde spantconstructie gevonden en als zodanig hergebruikt. Maar waar komt deze vandaan? Hoe is deze gevonden? Hoe is deze getoetst op constructieve eisen uit het BBL? En wat zijn de lessen en tips van de architect, aannemer en exploitant? Dat en meer delen we graag met je!
Architectenbureau Urbanizer over het adoptieve ontwerp
Voor de bouw van het Upcyclecentrum stond hergebruik van bestaande bouwmaterialen centraal bij het maken van een ontwerp. Sietse van der Spuij, architect bij Urbanizer is aan de slag gegaan om het ontwerp van het Upcyclecentrum zo circulair mogelijk te maken. Bij het maken van een voorlopig ontwerp heeft Sietse alle wensen, ideeën, eisen en informatiestukken langs elkaar gelegd om te kijken hoe dit gerealiseerd kon worden en waar men het beste kon beginnen met hergebruik. Al snel was duidelijk dat de constructie eerst gevonden moest worden.
Sietse: “Toen ik ging zoeken vond ik een staalconstructie via Marktplaats, deze hebben we als uitgangspunt genomen voor het ontwerp en uitvraag voor een bouwteampartner. Aannemer J.P. van Eesteren won de aanbesteding en kwam uiteindelijk met een nog betere optie: een houten gelamineerde spantconstructie!”. Sietse is blij met de nog beter passende houtconstructie. Het hout is zichtbaar aan de binnenkant van het gebouw en past beter bij het geheel dan een staalconstructie.
Sietse geeft als tip dat circulair ontwerpen en bouwen alleen werkt als alle partijen zich flexibel en dynamisch opstellen. Sietse: “Gedurende de fase van voorlopig ontwerp naar definitief ontwerp dient het ontwerp adoptief te zijn. Welke donormaterialen zijn er te vinden en hoe zijn deze, met zo min mogelijk aanpassingen, te verwerken in het ontwerp? Als je te rigide bent in je ontwerpkeuzes dan wordt het moeilijk om geschikt aanbod te vinden. Bij dit project heeft flexibiliteit bij alle partijen ertoe geleid dat het een beter passend gebouw heeft opgeleverd”.
Stichting UP Utrecht over leren van doen
Stichting Up is de hoofdexploitant van het Upcyclecentrum in Utrecht. De stichting heeft een kleine rol gehad bij het zoekproces naar de constructie voor het project, maar is wel betrokken geweest bij de ontwerpfase. Sanderine: “Aannemer J.P. van Eesteren gaf aan dat zij via Madopt een interessant alternatief voor de eerder besproken staalconstructie hadden. Als hoofdexploitant werkten we graag mee aan de aanpassing van staal naar hout”.
Sanderine deelt ook de mening van Sietse om juist flexibel en adoptief te werken. De geleerde lessen van dit project kunnen weer goed gebruikt voor de volgende circulaire ontwikkeling: het tweede Upcyclecentrum in Lunetten. Doen is leren. Hier kunnen de betrokken partijen nu een slimmere route kiezen en daardoor de businesscase verder optimaliseren.
SloopCheck en Adex Groep over de match
Hermen heeft met zijn bedrijf Sloopcheck de rol van bemiddelaar bij verkoop vervuld. Het bedrijf Sloopcheck is aanbieder op Madopt en volgt of er interessante verkoopkansen langskomen. Op basis van de zoekvraag van J.P. van Eesteren zag Hermen kans om een houten constructie van sloopaannemer Adex Groep aan te bieden. Het ging hierbij om de circulaire sloop van een oude zoutloods van Rijkswaterstaat in Zevenaar.
Adex Groep, ook aanbieder op Madopt, was toen niet in staat om zelf na te gaan of de constructie geschikt was voor het Upcyclecentrum. SloopCheck heeft dit, als bemiddelaar, onderzocht. De constructie bleek te passen op de nieuwe locatie. Na verdere afstemming met J.P. van Eesteren is de constructie ingekocht, door Adex Groep gedemonteerd en aan J.P. van Eesteren overgedragen.
J.P. van Eesteren over vinden via Madopt
J.P. van Eesteren is, na het winnen van de aanbesteding, als bouwteampartner aangesloten tijdens de ontwerpfase en heeft de casco realisatie van dit project uitgevoerd. Tim van Dijk is als project organisator betrokken bij dit project.
Tim: “De eerdergenoemde staalconstructie was al in het ontwerp verwerkt en gevonden bij een aanbieder. We kwamen er na onderzoek achter dat de constructie niet gebruikt, maar nieuw was. Niet circulair dus! We hebben toen het idee voor een houten constructie ingebracht bij het bouwteamoverleg en zijn gaan zoeken. Via Madopt hebben we een geschikte constructie gevonden”. Het plaatsen van de zoekvraag op Madopt verliep volgens Tim eenvoudig. Madopt geeft diverse aanbieders de kans om contact op te nemen en te verkennen of zij een geschikte materialen ter beschikking hebben. Via Madopt zijn er tien partijen geweest die de zoekvraag van J.P. van Eesteren hebben bekeken. Twee partijen hebben een constructie aangeboden.
J.P. van Eesteren over toetsen en transporteren van constructiehout
Tim: “Voordat we de houten constructie konden toepassen moest het constructief en kwalitatief getoetst worden”. Dit bleek nog een hele opgave, omdat de houtkwaliteit moeilijk te achterhalen was. Het bedrijf Sloopcheck heeft uiteindelijk de archieftekeningen voor het constructieve onderzoek weten te vinden. Het onderzoek naar de houtkwaliteit werd uitgevoerd door Movares en uit dit onderzoek kwamen de huidige houtkwaliteit en enkele aanbevelingen naar voren. Na het herstellen van de aanbevelingen was het hout van zodanige kwaliteit dat het voldeed aan het BBL (Besluit Bouwwerken Leefomgeving). Dit was voor de constructeur van Movares voldoende om het gebruik van de houten constructie goed te keuren.
Tim geeft aan dat ze goed contact hebben gehad met Sloopcheck, Movares en Adex Groep. De deal is spoedig verlopen en Adex Groep heeft snel geschakeld bij het demonteren om de constructie over te dragen. Tim: “We hebben zelf het transport van het sloopproject naar de bouwlocatie in Utrecht georganiseerd. De spanten zijn ’s nachts met een speciale vergunning in zijn geheel over de snelweg getransporteerd naar Utrecht”.
Stand van zaken eind 2025
Deze post is eind 2025 geschreven. J.P. van Eesteren rond eind 2025 zijn werkzaamheden af. Waarschijnlijk volgt de opening van het Upcyclecentrum in de week van de Circulaire Economie 2026.
Samen bouwen we beter! Doe jij ook mee?
- Weet je wat je zoekt? Wordt gratis lid van Madopt en ontvang aanbod door een zoekvraag op Madopt te plaatsen! Of plaats Premium zoekvragen en krijg waardevolle feedback en ondersteuning van experts.
- Weet je nog niet wat je kunt hergebruiken? Dan scannen we je project graag op tientallen hergebruikkansen! Hoe dit werkt en wat je ermee kunt leggen we graag persoonlijk aan je uit.
- Wil je vaker hergebruiken in projecten? Met onze Masterclass Effectief Hergebruik leren we je in één dag de belangrijke stappen die nodig zijn om hergebruik goedkoper en effectiever te organiseren in je project(en). Je maakt ook kennis met de voordelen en mogelijkheden van hoogwaardig hergebruik voor eigen projecten. Meld je gelijk aan voor de volgende Externe Masterclass, vraag een vrijblijvende offerte aan voor een InCompany Masterclass of stel een vraag op onze Masterclass pagina.
Voor het schrijven van deze blogpost hebben we contact gezocht met Sietse van der Spuij van architectenbureau Urbanizer, Sanderine van Odijk van exploitant Stichting Up, Herman van de Minkelis van Sloopcheck, Axel Hendriks van Adex Groep en Tim van Dijk van hoofdaannemer J.P. van Eesteren.
